Jakie zdjęcie profilowe na LinkedIn: brutalna prawda, której nikt Ci nie powie

Wchodzisz na LinkedIn, widzisz setki twarzy – większość z nich znika z pamięci szybciej, niż zamkniesz kartę przeglądarki. A jednak to jedno zdjęcie, ten jeden wyraz oczu, potrafi zatrzymać Twój wzrok i zasiać pytanie: “Kim jest ta osoba?” Prawda jest taka, że jakie zdjęcie profilowe na LinkedIn wybierzesz, decyduje o Twojej obecności na zawodowej mapie Polski. To nie clickbait – statystyki są brutalne. Profil ze zdjęciem jest wyświetlany czternastokrotnie częściej niż ten bez zdjęcia. W świecie, gdzie wizerunek jest walutą, źle dobrane zdjęcie to jak zły tatuaż na środku czoła – trudno naprawić pierwsze wrażenie. W tym artykule prześwietlamy kulisy, statystyki i psychologiczne mechanizmy, które rządzą Twoim cyfrowym wizerunkiem. Rozbieramy na czynniki pierwsze błędy, które kosztują Cię rozmowy kwalifikacyjne, i pokazujemy, jak wybrać zdjęcie, które nie tylko nie odstraszy, ale zbuduje Twój autorytet. Gotowy_a na konfrontację z rzeczywistością, której nikt Ci nie powiedział wprost?

Dlaczego zdjęcie profilowe na LinkedIn to Twoja cyfrowa wizytówka

Wpływ pierwszego wrażenia: statystyki i badania

Pierwsze wrażenie na LinkedIn to sprawa sekund. Według danych z Business Insider Polska, 2023 użytkownicy podejmują decyzję o dalszym oglądaniu profilu w zaledwie 1,5 sekundy po zobaczeniu zdjęcia. Innymi słowy, zanim przeczytają Twoje doświadczenie czy umiejętności, już wiedzą, czy chcą Cię poznać. Profil z profesjonalnym zdjęciem jest wyświetlany 14 razy częściej niż bez niego – to nie mit, a twarda statystyka potwierdzona przez LinkedIn. Co więcej, rekruterzy oceniają wiarygodność i potencjał kandydata właśnie na podstawie zdjęcia profilowego w pierwszej kolejności, co pokazują badania przeprowadzone przez Sales Robots w 2024 roku (Sales Robots, 2024).

Tabela 1: Zależność między typem zdjęcia a szansą na nawiązanie kontaktu na LinkedIn. Źródło: Opracowanie własne na podstawie Business Insider Polska, 2023, Sales Robots, 2024

"Zdjęcie profilowe to Twoja cyfrowa wizytówka. W czasach, gdy każdy próbuje się wyróżnić, pierwsze wrażenie jest bezlitosne – decyduje, czy w ogóle ktoś przeczyta Twoje CV." — Ola Kubica, ekspertka LinkedIn, olakubica.com, 2024

Jak Polacy oceniają zdjęcia na LinkedIn: różnice pokoleniowe

Choć LinkedIn jest globalny, oceny zdjęć profilowych w Polsce mają swój lokalny koloryt. Badania przeprowadzone przez PowerJobs pokazują, że młodsze pokolenia (18-29 lat) częściej sięgają po niekonwencjonalne ujęcia i wyrażają siebie, podczas gdy osoby powyżej 40. roku życia stawiają zdecydowanie na klasyczną elegancję i neutralność tła.

• Millenialsi i Gen Z chętniej używają jasnych kolorów, delikatnych uśmiechów oraz ubrań odzwierciedlających ich branżę (np. startupowe bluzy).
• Pokolenie X i Boomersi preferują stonowane barwy, formalny ubiór i minimalistyczne tło.
• Niezależnie od wieku, selfie i zdjęcia z imprez wciąż są postrzegane negatywnie i mogą zaszkodzić wizerunkowi.

Dodatkowo, aktualne dane z 2024 roku wskazują, że Polacy coraz częściej zwracają uwagę na autentyczność, a nie wyłącznie na sztywny profesjonalizm. Zmienia się estetyka ‒ jednak ramy dobrego smaku pozostają niezmienne.

Psychologia obrazu: co naprawdę widzi rekruter

Za każdym zdjęciem stoi opowieść. Według analiz Sales Robots, rekruter nieświadomie ocenia nie tylko wygląd, lecz także energię, pewność siebie i “dopasowanie” do firmy. Takie elementy, jak wyraz twarzy, kontakt wzrokowy czy jakość światła, wywołują w odbiorcy określone emocje. To nie magia – to efekt tzw. heurystyki pierwszego wrażenia.

"Nawet najlepsze CV nie przetrwa, jeśli zdjęcie profilu budzi niepokój lub wygląda nieprofesjonalnie. Pierwszy sygnał wizualny może wyłączyć zainteresowanie rekrutera w kilka sekund." — Karol Bocerba, headshot photographer, bocerba.com, 2024

Dlatego kluczowe jest, by Twoje zdjęcie profilowe nie tylko oddawało Twój charakter, ale i wpisywało się w niewidzialny kodeks wizualnej wiarygodności.

Najczęstsze błędy na zdjęciach profilowych – i jak ich unikać

Klasyczne wpadki: tło, światło, mimika

Jeśli myślisz, że wystarczy “po prostu zdjęcie”, czas na szybkie przewartościowanie. Najczęstsze błędy popełniane przez polskich użytkowników LinkedIn od lat pozostają te same:

• Tło z domowej kuchni, łazienki lub klubowej imprezy – natychmiast podważa Twój profesjonalizm.
• Źle dobrane światło: półmrok, ostre cienie, prześwietlenia.
• Zbyt poważna lub wręcz przeciwnie – przesadnie wesoła mimika, która nie oddaje wiarygodności.
• Selfie z podniesionej ręki, zdjęcia grupowe, nieformalny strój.

Według raportu Buzzcenter, 2024, 68% rekruterów wskazuje, że nieprofesjonalne tło i złe światło są najczęstszym powodem odrzucenia profilu na starcie.

Czego unikać w 2025: trendy, które już się zestarzały

Oto lista błędów, które dzisiaj odstraszają bardziej niż zdjęcia sprzed dekady:

1. Filtry upiększające z Instagrama – odbierają autentyczność, wyglądasz “plastikowo”.
2. Nienaturalnie rozmyte tło generowane przez tanią aplikację.
3. Zdjęcia stockowe lub “pożyczone” wizerunki z internetu.
4. Przesadny retusz – wygładzona skóra jak z reklamy kremu.
5. Wąsy i brody stylizowane pod modę sprzed kilku lat.

"Autentyczność wygrywa. Użytkownicy coraz częściej rezygnują z przesadnego upiększania na rzecz naturalności, nawet jeśli oznacza to pokazanie drobnych niedoskonałości." — cytat ekspercki na podstawie fotografheadshot.com, 2024

Efekt uncanny valley i sztuczne zdjęcia z AI

W dobie AI coraz więcej osób sięga po generatory zdjęć profilowych. Jednak nieumiejętne użycie tych narzędzi wywołuje czasami efekt tzw. uncanny valley – twarz wygląda znajomo, ale nienaturalnie, budząc podświadomy niepokój. Współczesne algorytmy radzą sobie coraz lepiej, lecz nawet najlepsza imitacja nie zastąpi autentyczności.

Według badania Waalaxy, 2024, 22% rekruterów deklaruje, że potrafi rozpoznać sztucznie wygenerowane zdjęcie – a aż 70% z nich traci wtedy zaufanie do kandydata.

Profesjonalizm kontra autentyczność – gdzie leży granica?

Czy zawsze musisz być w garniturze? Kontekst branżowy

To jeden z najczęściej powielanych mitów: “garnitur = profesjonalizm”. W rzeczywistości dobór stroju zależy od branży, stanowiska i oczekiwań rynku. Według danych z PowerJobs, 2024:

Tabela 2: Rekomendacje dotyczące stroju na zdjęciu profilowym w zależności od branży. Źródło: Opracowanie własne na podstawie PowerJobs, 2024

• Nie każda branża ceni sztywność – kreatywni mogą pozwolić sobie na wyraziste kolory i luz.
• W sektorze finansowym klasyka to dalej podstawa.
• Edukacja wymaga autorytetu, ale nie przesadnej powagi.

Jak pokazać swoją osobowość i nie przesadzić

Pokazanie charakteru na zdjęciu profilowym to sztuka balansu. Z jednej strony chcesz być zapamiętany_a, z drugiej – nie chcesz odstraszyć. Zasada jest prosta: wyraź siebie, ale zachowaj umiar.

1. Delikatny uśmiech zwiększa zaufanie – nie trzeba szczerzyć zębów.
2. Oczy patrzące w obiektyw sygnalizują otwartość.
3. Strój dopasowany do branży, ale z elementem wyróżniającym: np. kolorowy szal, ciekawy zegarek.
4. Neutralne tło – unikasz chaosu, koncentrujesz uwagę na sobie.

LinkedIn w Polsce vs. Zachód: różnice i pułapki

LinkedIn w Polsce podlega innym regułom niż na Zachodzie. U nas wciąż dominuje podejście “lepiej być zbyt formalnym niż zbyt swobodnym”. Jednak powoli pod wpływem globalnych trendów rośnie akceptacja dla mniej szablonowych zdjęć.

W Polsce wciąż negatywnie odbierane są awatary, kreskówkowe grafiki czy zbyt kolorowe stylizacje. Na Zachodzie natomiast coraz częściej profesjonalne awatary AI i artystyczne ujęcia są nie tylko akceptowane, ale budują wizerunek innowacyjności.

Tabela 3: Porównanie podejścia do zdjęć profilowych na LinkedIn w Polsce i krajach zachodnich. Źródło: Opracowanie własne na podstawie salesrobots.pl i businessinsider.com.pl

AI, awatary i przyszłość zdjęć profilowych: rewolucja czy ściema?

Jak działa generator AI do zdjęć profilowych

Nowoczesne generatory AI, takie jak te wykorzystywane przez profilowe.ai, analizują Twoje zdjęcie, styl i preferencje, aby wygenerować unikalny, artystyczny awatar. Proces polega na głębokim uczeniu maszynowym, które potrafi stworzyć wizerunek odzwierciedlający zarówno profesjonalizm, jak i osobowość.

Definicje kluczowych pojęć:

Generator AI : Narzędzie oparte na sztucznej inteligencji, które przetwarza klasyczne zdjęcie w unikalny, stylizowany awatar. Awatar graficzny : Cyfrowy portret, który może być abstrakcyjny, artystyczny lub stylizowany, zastępujący klasyczne zdjęcie profilowe. Uncanny Valley : Zjawisko, w którym sztucznie wygenerowane obrazy powodują u odbiorcy niepokój, bo są “zbyt podobne, ale nie do końca naturalne”.

Awatary graficzne: kiedy warto, a kiedy unikać

Zalety awatarów graficznych:

• Pozwalają się wyróżnić, szczególnie w branżach kreatywnych (design, marketing, IT).
• Dają pełną kontrolę nad wizerunkiem – nieważne, gdzie i jak robisz zdjęcie.
• Chronią prywatność – nie musisz ujawniać prawdziwego wyglądu.

Wady i ryzyka:

• Nie sprawdzają się w branżach, gdzie liczy się autentyczność (np. medycyna, prawo, edukacja).
• Mogą być odczytane jako ucieczka od rzeczywistości lub brak odwagi.
• Niektóre algorytmy LinkedIn mogą mieć problem z rozpoznawaniem twarzy na awatarach, co obniża widoczność.

Wniosek: awatary AI mają sens, gdy wyrażają Twój styl i pasują do branży – nie powinny być wymówką dla braku profesjonalnego zdjęcia.

Case study: czy AI naprawdę poprawia szanse na LinkedIn?

Przykład polskiej agencji kreatywnej, która przetestowała awatary AI: Po zmianie zdjęć pracowników na stylizowane, graficzne portrety, liczba zaproszeń do kontaktów wzrosła średnio o 32%, a reakcje na posty zespołu podskoczyły o 40% w porównaniu do klasycznych zdjęć.

Tabela 4: Wpływ zmiany zdjęcia na aktywność na LinkedIn – case study agencji kreatywnej. Źródło: Opracowanie własne na podstawie buzzcenter.pl i analizy profilowe.ai

"Zmiana na awatar AI nie tylko zwiększyła widoczność, ale otworzyła drzwi do nowych kontaktów spoza bańki dotychczasowych rekruterów." — Zespół profilowe.ai, case study 2024

Krok po kroku: jak zrobić idealne zdjęcie profilowe na LinkedIn

Przygotowanie: światło, tło, ubiór

Najważniejsze etapy przed wykonaniem zdjęcia:

1. Wybierz naturalne światło dzienne – zbliż się do okna lub wyjdź na zewnątrz przy pochmurnym niebie.
2. Zadbaj o neutralne, nierozpraszające tło (biała ściana, jasne zasłony).
3. Ubierz się zgodnie z branżą i stanowiskiem – lepiej postawić na elegancję niż przesadny luz.
4. Przygotuj włosy i zadbaj o schludność ubioru, nawet jeśli to “tylko LinkedIn”.
5. Zadbaj o mimikę: delikatny uśmiech i kontakt wzrokowy z obiektywem.

Fotograf czy selfie? Plusy i minusy

Porównanie dwóch dróg:

Tabela 5: Analiza plusów i minusów zdjęć robionych przez fotografa i selfie. Źródło: Opracowanie własne na podstawie bocerba.com

• Samodzielne zdjęcie smartfonem jest OK, jeśli zadbasz o światło i tło.
• Fotograf gwarantuje ostrość, dobre kadrowanie i naturalny retusz.

Edycja i retusz: granica między poprawą a fałszem

Obróbka zdjęcia to nie grzech – pod warunkiem, że nie przekraczasz cienkiej granicy. Popraw balans bieli, kontrast i ostrość. Usuń drobne niedoskonałości (np. ślad po nieprzespanej nocy), ale nie zmieniaj rysów twarzy, koloru oczu ani struktury cery.

Zbyt mocny retusz sprawia, że stajesz się nie do poznania – a rekruter i tak spotka się z Tobą na żywo.

"Naturalność wygrywa. Delikatna obróbka jest OK, ale przerysowany retusz odbiera wiarygodność i może wzbudzać podejrzenia." — cytat podsumowujący na podstawie fotografheadshot.com, 2024

Jak wybrać zdjęcie profilowe dopasowane do branży i stanowiska

Porównanie: finanse, IT, kreatywni, edukacja

Wybór idealnego zdjęcia zależy od kontekstu zawodowego.

Tabela 6: Rekomendacje zdjęć profilowych w zależności od branży. Źródło: Opracowanie własne na podstawie powerjobs.pl, olakubica.com

Przykłady z życia: analiza realnych profili

Analizując profile polskich liderów w branżach takich jak IT, marketing czy edukacja, widać jasny trend:

• W IT dominuje luz, ale z dbałością o estetykę.
• W marketingu – kreatywne tła i wyróżniające się kolory.
• W edukacji – ciepło, spokój, autorytet.

• Profil IT: T-shirt, lekki uśmiech, tło z biura coworkingowego.
• Marketing: Kolorowe ubranie, ekspresja twarzy, minimalistyczne tło.
• Edukacja: Sweter lub marynarka, książki w tle, spokojny wyraz twarzy.

Zmiana zdjęcia a reakcje sieci – czego się spodziewać

Zmiana zdjęcia profilowego to zawsze wydarzenie na LinkedIn. Z badań Business Insider Polska, 2023 wynika, że po aktualizacji zdjęcia liczba wyświetleń profilu wzrasta średnio o 25% w pierwszym tygodniu.

"Nowe zdjęcie to sygnał, że budujesz markę na nowo. Przygotuj się na lawinę lajków, komentarzy… i kilka nieoczekiwanych wiadomości od dawnych znajomych." — cytat podsumowujący na podstawie analizy businessinsider.com.pl, 2023

1. Średni wzrost wyświetleń: +25% w tygodniu po zmianie.
2. Częściej otrzymujesz zaproszenia od rekruterów i dawnych współpracowników.
3. Możliwa dyskusja w komentarzach – pozytywna lub… szczera do bólu.

Ukryte ryzyka i etyczne dylematy: dyskryminacja, deepfake i prywatność

Jak zdjęcie wpływa na decyzje rekruterów – fakty i mity

Choć oficjalnie nie powinno się oceniać kandydatów po wyglądzie, badania pokazują, że zdjęcie ma wpływ na decyzje rekrutacyjne – nawet jeśli jest to nieświadome.

• Według danych z Business Insider Polska, 2023, zdjęcie profilowe potrafi zadecydować o zaproszeniu do rozmowy nawet w 60% przypadków.
• Rekomendowane jest regularne aktualizowanie zdjęcia, aby uniknąć nieporozumień co do wieku lub wyglądu.

Deepfake i AI: gdzie kończy się autentyczność?

Technologia deepfake pozwala tworzyć hiperrealistyczne, ale całkowicie fałszywe wizerunki. Choć na LinkedIn nie jest to jeszcze plaga, ryzyko rośnie wraz z popularnością generatorów AI.

Deepfake : Technika generowania fałszywych obrazów lub wideo, które trudne są do odróżnienia od prawdziwych, dzięki sztucznej inteligencji. Prywatność online : Prawo do kontroli nad własnym wizerunkiem i sposobem jego wykorzystania w sieci.

Prywatność, zgoda i bezpieczeństwo w sieci

Publikowanie zdjęcia profilowego na LinkedIn oznacza zgodę na jego widoczność dla szerokiego grona odbiorców. Warto pamiętać o ochronie prywatności: nie udostępniaj zdjęć dzieci, nie publikuj zdjęć w miejscach prywatnych (np. domowe wnętrza).

"Zanim opublikujesz zdjęcie, zastanów się, czy jesteś gotowy_a na to, by zobaczył je każdy – od rekrutera po potencjalnego hejtera." — cytat na podstawie poradnika olakubica.com, 2024

1. Sprawdź, kto może zobaczyć Twoje zdjęcie (ustawienia prywatności).
2. Nie przesyłaj plików w podejrzanych formularzach – korzystaj z zaufanych narzędzi, np. profilowe.ai.
3. Uważaj na phishing i próby wyłudzenia danych przez fałszywe strony.

Checklisty, narzędzia i inspiracje: zrób to dobrze za pierwszym razem

Checklista: szybka autodiagnoza Twojego zdjęcia

1. Czy zdjęcie jest aktualne (nie starsze niż 2-3 lata)?
2. Czy jakość jest wysoka (ostrość, dobre światło)?
3. Czy tło jest neutralne, nierozpraszające?
4. Czy strój pasuje do branży?
5. Czy mimika jest przyjazna i naturalna?
6. Czy nie ma na zdjęciu innych osób?
7. Czy zdjęcie jest w odpowiednim rozmiarze (min. 400x400 px, PNG/JPEG)?

Narzędzia online – od AI do retuszu

• profilowe.ai – kreator artystycznych awatarów dopasowanych do Twojego stylu.
• Canva – szybki retusz i kadrowanie, gotowe szablony pod LinkedIn.
• Remove.bg – usuwanie tła jednym kliknięciem.
• Lightroom Mobile – poprawa światła, kontrastu i kolorystyki.

Korzystanie z narzędzi online skraca czas przygotowania zdjęcia i pozwala uniknąć typowych błędów, ale warto zachować zdrowy dystans do automatycznych filtrów i nie tracić kontroli nad własnym wizerunkiem.

Gdzie szukać inspiracji: galerie, rankingi, awatary

• Przeglądaj galerie LinkedIn Top Voices – zobacz, kto się wybija.
• Sprawdź rankingi najciekawszych zdjęć na Buzzcenter.
• Inspiruj się awatarami wygenerowanymi przez AI w katalogach profilowe.ai.

Trendy 2025: co już działa, a co się kończy na LinkedIn

Nowe style i kolory: czy warto się wyróżniać?

Najnowsze trendy pokazują, że coraz popularniejsze stają się zdjęcia w energetycznych kolorach i z odważnymi akcentami stylistycznymi. W branżach kreatywnych dominują tła w pastelowych lub neonowych odcieniach, wyrazista mimika i nietypowe dodatki.

1. Minimalistyczne tło + kolorowy akcent (np. apaszka, okulary).
2. Ostre światło konturowe dla lepszego wyróżnienia sylwetki.
3. Portret w ruchu, dynamiczna poza – coraz bardziej akceptowane w sektorze kreatywnym.

Czego unikać: efekty specjalne i nieudane eksperymenty

• Przesadzone filtry upiększające.
• Efekty 3D i rozmycia tła z tanich aplikacji.
• Fikuśne ramki, emotikony, naklejki.

Tabela 7: Opinie rekruterów na temat nowych trendów w zdjęciach profilowych. Źródło: Opracowanie własne na podstawie buzzcenter.pl

Co mówią eksperci o przyszłości zdjęć profilowych

"Zdjęcie profilowe powinno być Twoim świadomym wyborem – nie powielaj trendów bez refleksji. Największą przewagą na rynku pracy jest autentyczność ubrana w profesjonalizm." — cytat ekspercki na podstawie salesrobots.pl, 2024

Eksperci podkreślają, że zdjęcie profilowe zyskało status inwestycji w markę osobistą – tego elementu nie wolno lekceważyć, bo jest pierwszą barierą (lub przepustką) do realizacji celów zawodowych.

Podsumowanie: zdjęcie profilowe jako inwestycja w Twój rozwój

Najważniejsze wnioski – co zapamiętać?

• Zdjęcie profilowe na LinkedIn to Twoja cyfrowa wizytówka – nie możesz pozwolić sobie na bylejakość.
• Profesjonalizm i autentyczność muszą współgrać.
• Wybierz zdjęcie zgodnie z branżą, ale pokaż swój charakter.
• Unikaj filtrów i upiększaczy, które odbierają wiarygodność.
• Awatary AI to alternatywa dla odważnych, ale nie zastąpią profesjonalnego headshota w każdej branży.

Finalnie: dobrze dobrane zdjęcie otwiera drzwi, których nie otworzy najlepsze CV.

Jak wdrożyć zmiany i nie zostać w tyle

1. Oceń krytycznie swoje obecne zdjęcie – skorzystaj z checklisty powyżej.
2. Skonsultuj się z osobami z Twojej branży – zapytaj, jak odbierają Twój wizerunek.
3. Zrób nowe zdjęcie lub rozważ skorzystanie z kreatora AI – np. profilowe.ai.
4. Regularnie aktualizuj zdjęcie (co 2-3 lata) i sprawdzaj reakcje swojej sieci.
5. Bądź otwarty_a na eksperymenty, ale nie idź ślepo za trendami.

Wdrażając powyższe kroki, inwestujesz nie tylko w swój wizerunek, ale w realne szanse na rozwój kariery.

Kiedy warto skorzystać z usług, np. profilowe.ai

Są sytuacje, gdy profesjonalna sesja fotograficzna jest poza zasięgiem – wtedy wsparcie narzędzi takich jak profilowe.ai to szybki i nowoczesny sposób na świeży wizerunek. Szczególnie dla branż kreatywnych, startupów czy osób chcących wyrazić swój styl, AI generatory pozwalają zaoszczędzić czas i wyjść poza schemat.

Nie bój się sięgać po nowe rozwiązania, ale traktuj je jako narzędzie, nie zamiennik własnej osobowości.

"Profilowe.ai to nie tylko sposób na wyjątkowe zdjęcie, ale narzędzie dla tych, którzy chcą wyrazić siebie – profesjonalnie i z rozmachem." — cytat podsumowujący na podstawie opinii użytkowników profilowe.ai

FAQ: najczęściej zadawane pytania o zdjęcia profilowe na LinkedIn

Czy muszę mieć zdjęcie na LinkedIn?

Nie ma obowiązku, ale profile bez zdjęcia są 14 razy rzadziej wyświetlane i znacznie mniej wiarygodne w oczach rekruterów.

• Profile bez zdjęcia odbierane są jako anonimowe lub nieaktualne.
• Brak zdjęcia ogranicza zasięg sieci kontaktów.
• Profesjonalne zdjęcie daje lepszy start w każdym procesie rekrutacyjnym.

Jak często zmieniać zdjęcie profilowe?

Optymalnie co 2-3 lata lub po istotnej zmianie wyglądu (np. zmiana fryzury, stylu, wieku).

1. Co 2 lata – odświeżenie wizerunku.
2. Po zmianie branży lub stanowiska – nowy kontekst, nowa rola.
3. Po dużej metamorfozie – zdjęcie musi być aktualne.

Czy można używać kreatywnych awatarów zamiast zdjęcia?

Tak, ale z głową – awatary AI sprawdzą się w branżach kreatywnych i technologicznych, ale nie są akceptowane wszędzie.

• W branży kreatywnej i IT – coraz popularniejsze.
• W finansach, prawie i służbie zdrowia – lepiej postawić na klasyczne zdjęcie.
• Pamiętaj, by awatar nie był sprzeczny z wizerunkiem firmy lub rynku.